15 kwietnia 2010 (czwartek)
(Archiwum)

Gotyk - kształt i światło

Zapraszamy na wystawę "Gotyk - kształt i światło" - fotografie Tomasza Sobeckiego. Autor zdjęć starała się odpowiedzieć na pytanie: czy istnieje analogia pomiędzy strukturą gotyku a wizjami średniowiecznych mistyków?

Anatomia mistica wielkiej średniowiecznej świętej przedziwnie współbrzmi z toruńskim krucyfiksem, z jego smukłą, gotycką architekturą. Delikatna rytmika żeber, sklepienia wyciągniętych ramion, zworniki gwoździ. Erwin Panofsky dowodził pokrewieństwa pomiędzy strukturą gotyckiej katedry a strukturą Sumy Teologicznej św. Tomasza z Akwinu, pomiędzy dwoma największymi arcydziełami średniowiecznej architektury i myśli.

Jednym z elementów, który łączy gotycką architekturę i mistykę, jest światło, tajemnicza claritas, pojawiająca się jak refren w traktatach mistyków nadreńskich i w teoretycznych spekulacjach o estetyce opata Sugera, opisującego z zachwytem nowe witraże w obejściu bazyliki Saint-Denis. Witraż jest dojrzałym owocem gotyckiej plastyki i wizualizacją jej spirytualistycznej estetyki. Z materialnego punktu widzenia stanowi on kombinację kolorowych szkieł, ale bez światła pozostaje martwy. To claritas prześwietla go na wskroś i nie naruszając jego struktury, wydobywa jego piękno i ujawnia jego najgłębszy sens, dla którego został stworzony przez artystę. Sądzę, że witraż może być także metaforą sztuki a zarazem metaforą życia, które powołane do istnienia przez najwyższego Artifexa nie jest wstanie zajaśnieć samo z siebie, bez światłości, która jest od niego większa.

Na fotografiach Tomasza Sobeckiego światło nie tylko delikatnie napełnia gotyckie wnętrza, przenikając przez smukłe okna, uchylone wrota i koliste rozety. Ono żyje, wibruje, pulsuje, krąży, porywa, wprawia w rozedrgany, taneczny ruch filary, ściany i sklepienia. W tym świetlanym korowodzie sztuka fotografii architektury zdaje się konkurować z samą architekturą, przezwycięża ją, a zarazem pokornie jej ulega, uznając swoją całkowitą od niej zależność. Wybierając ascezę czerni i bieli świadomie rezygnuje z rywalizacji z kolorową feerią witrażu, przedkładając ponad barwę kształt światła.


Miejsce: Dom Środowisk Twórczych, Galeria Współczesnej Sztuki Sakralnej, ul. Zamkowa 5
Wystawa potrwa do połowy kwietnia.

ostatnia aktualizacja: 2010-03-25
« powrót
Komentarze
Polityka Prywatności